فصل :

بدانكه چون نون تأكيد ثقيله درآيد در امر حاضر معلوم گويى اُطْلُبَنَّ اُطْلُبٰانِّ اُطْلُبُنَّ اُطْلُبِنَّ اُطْلُبٰانِّ اُطْلُبْنٰانِّ و در امر حاضر مجهول گويى لِتُطْلَبَنَّ لِتُطْلَبٰانِّ لِتُطْلَبُنَّ لِتُطْلَبِنَّ لِتُطْلَبٰانِّ لِتُطْلَبْنٰانِّ و در امر غائب معلوم گويى لِيَضْرِبَنَّ لِيَضْرِبٰانِّ لِيَضْرِبُنَّ لِتَضْرِبَنَّ لِتَضْرِبانِّ لِيَضْرِبْنٰانِّ و در امر غايب مجهول گويى لِيُضْرَبَنَّ لِيُضْرَبٰانِّ لِيُضْرَبُنَّ لِتُضْرَبَنَّ لِتُضْرَبٰانِّ لِيُضْرَبْنٰانِّ و بر اين قياس بود در معلوم و مجهول ، نهى چون : لٰا يَضْرِبَنَّ لٰا يَضْرِبٰانِّ لٰا يَضْرِبُنَّ لٰا تَضْرِبَنَّ لٰا تَضْرِبٰانِّ لٰا يَضْرِبْنٰانِّ و چون لٰا يُضْرَبَنَّ لٰا يُضْرَبٰانِّ لٰا يُضْرَبُنَّ لٰا تُضْرَبَنَّ لٰا تُضْرَبٰانِّ لٰا يُضرَبْنٰانِّ تا آخر.

بدانكه بعد از دخول نون تأكيد ثقيله ، واو در جمع مذكّر بيفتد زيرا كه التقاىِ ساكنين على غيرِ حَدِّه لازم مى آيد و ضمّه دلالت مى كند بر حذف واو. وياء در مخاطبه مؤنّث بيفتد زيرا كه التقاىِ ساكنين لازم مى آيد و كسره دلالت مى‌كند بر حذف ياء. و در جمع مؤنّث الف درآورند تا فاصله شود ميانه نون و ضمير و نون تأكيد ثقيله. بدانكه به هر جا كه نون ثقيله درآيد نون خفيفه نيز درآيد الّا در تثنيه مذكّر و مؤنّث و جمع مؤنّث چون اُطْلُبَنْ اُطْلُبُنْ اُطْلُبِنْ و لٰا تَطْلُبَنْ لٰا تَطْلُبُنْ لٰا تَطْلُبِنْ. ***